គួរស្វែងយល់
អាម៉ាប៉ាប៉ាញ៉ូសប្រទេសសិង្ហបុរី បានសម្រេចចិត្តរំលាយសភា និងបោះឆ្នោតមុនបញ្ចប់អាណត្តិ តាមការ ស្នើសុំរបស់លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រី លី ស៊ានឡុង កាលពីថ្ងៃអង្គារ ទី២៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០។ លោក លី ស៊ានឡុងបានថ្លែងថា ការបោះឆ្នោតមុនអាណត្តិនៅពេលនេះ នឹងលុបចោល បញ្ហាដែលនៅសេសសល់ ហើយវានឹងផ្ដល់អាណត្តិប្រាំឆ្នាំដល់រដ្ឋាភិបាលថ្មី ដើម្បីផ្ដោតសំខាន់លើកិច្ចការជាតិ និងការសម្រេចចិត្តដ៏លំបាកនានាដែលត្រូវធ្វើ។ នៅមុនធ្វើសេចក្ដីសម្រេចចិត្តនេះ នាយករដ្ឋមន្ត្រី លី ស៊ានឡុង បានអះអាងថា លោកត្រូវតែធានារឿង២ឱ្យបាន នោះគឺ ទីមួយអ្នកបោះឆ្នោតអាចទៅបោះឆ្នោតដោយសុវត្ថិភាព ទោះបី ប្រទេសនេះធ្លាក់ក្នុងស្ថានភាពនៃជំងឺកូវិដក៏ដោយ ហើយរឿងទីពីរ គឺ គណបក្សនយោបាយ អាចធ្វើយុទ្ធនាការឃោសនាដោយមិនមានការព្រួយបារម្ភអ្វីឡើយ។ បន្ទាប់ពីលោក លី ស៊ានឡុង ប្រកាសដូចនេះមក ខុទ្ទកាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏បានប្រកាស ថា លោកស្រី Halimah Yacob ប្រធានាធិបតីបានសម្រេចរំលាយសភា ហើយនៅពេលនោះ ការកំណត់ឱ្យជ្រើសរើសបេក្ខជនឈរឈ្មោះសមាជិកសភា នឹងត្រូវបានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០។ ចំណែកការបោះឆ្នោត ត្រូវបានគណៈកម្មាការរៀបចំការបោះឆ្នោត សម្រេចយកនៅថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០។
បើតាមការណ៍ពិត អាណត្តិនៃរដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្ន ដែល លោក លី ស៊ានឡុង ធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រី នឹងត្រូវផុតនៅខែមេសា ឆ្នាំ២០២១ និងបើតាមច្បាប់បោះឆ្នោតរបស់ប្រទេសនេះ បើសភាផុតអាណត្តិតាមនីតិកាលរបស់ខ្លួន ការរៀបចំការបោះឆ្នោតនឹងត្រូវធ្វើឡើងនៅក្នុងរយៈពេល៣ខែបន្ទាប់ពីចប់អាណត្តិ ហើយក្នុងរយៈពេលនេះសមាជិកសភានៅតែស្ថិតនៅក្នុងអាសនៈរបស់ខ្លួនដដែល។ ការបោះឆ្នោតសភាលើកទី១៣នាថ្ងៃសុក្រទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០ កន្លងទៅ របស់ប្រទេសសិង្ហបុរីនេះ ជាការរៀបចំការបោះឆ្នោតមួយ ដែលអាចចាត់ទុកថា មានលក្ខណៈជា ប្រវត្តិសាស្ត្រ។ តាមរយៈការបោះឆ្នោតនេះ សិង្ហបុរីនឹងមាននាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មី ដែលមិនមែន ត្រកូលលី។ ហើយក៏ជាលើកទីមួយដែរ គិតចាប់តាំងពីសិង្ហបុរីបានទទួលឯករាជ្យមក ដែលគ្រួសារត្រកូលលី មិនឈរឈ្មោះជាបេក្ខជននាយករដ្ឋមន្ត្រីតទៅទៀត។
ប៉ុន្តែ អ្វីដែលគួរកាន់តែចាប់អារម្មណ៍ និងជាលក្ខណៈពិសេសនៃការបោះឆ្នោតលើកនេះ រហូតដល់ថា្នក់គេចាត់ទុកថាជាការបោះឆ្នោតជាប្រវត្តិសាស្ត្រនោះ គឺ លោក លី ស៊ានឡុង មិនឈរឈ្មោះជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទៀតទេ។ គ្រួសារត្រកូលលី ដែលជាអ្នកដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលបន្តគ្នាតាំងពីសិង្ហបុរីបានទទួលឯករាជ្យនៅឆ្នាំ១៩៦៥មក បែរជាអវត្តមាននៅក្នុងការបោះឆ្នោតសភាឆ្នាំនេះ។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីផុតអាណត្តិ លោក លី ស៊ានឡុង ដែលបានក្លាយជាប្រមុខ ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលសិង្ហបុរីតាំងពីឆ្នាំ២០០៤មក និងជាបុរសខ្លាំងទីពីរក្នុងរដ្ឋាភិបាលតាំងពីឆ្នាំ១៩៩០ ធ្លាប់បានប្រកាសថា គាត់នឹងមិនឈរឈ្មោះជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទៀតទេនៅពេលគាត់មានអាយុ ៧០ឆ្នាំ។ ថ្ងៃនេះពាក្យសន្យានោះបានក្លាយជាពាក្យពិត។
លោក លី ស៊ានឡុង ជាកូនប្រុសរបស់លោក លី ក្វាន់យូ ដែលជាបិតាស្ថាបនាសិង្ហបុរីដ៏តូច និងក្រីក្របំផុតមួយ ដែលបានដឹកនាំឱ្យក្លាយជាប្រទេសអ្នកមានលំដាប់ ជួរមុខនៅលើពិភពលោក ក្នុងរយៈពេលតែពីរបីទសវត្សរ៍ប៉ុណ្ណោះ។ លោក លី ក្វាន់យូ បានធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីសិង្ហបុរីរយៈពេល៣១ឆ្នាំ។ លោកបានលាលែងពីតំណែង បន្ទាប់មកលោកលី ស៊ានឡុង ជាកូនប្រុសរបស់គាត់បានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។ ថ្វីបើគាត់ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រសូតចេញពីការបោះឆ្នោតមែន តែមើលទៅដូចជាការបន្តមរតក បន្តត្រកូលបែបរាជវង្សដែរ។ ថ្ងៃនេះ គណបក្សកាន់អំណាច ដែលធ្លាប់តែដឹកនាំប្រទេសជាប់រហូតតាំងពី៥៥ឆ្នាំមក បានឈ្នះឆ្នោតទៀត តែត្រកូលលី គ្មានតំណាងឈរឈ្មោះទៀតទេ។ តាមការណ៍ពិត ត្រកូលលី នៅមានកូនប្រុសម្នាក់ទៀត មានឈ្មោះថា លោក លី ស៊ានយ៉ាងយ៉ង់ មានឈ្មោះនៅក្នុងការបោះឆ្នោតដែរ ប៉ុន្តែ កូនពៅរបស់លោក លី ក្វាន់យូ បែរជាងាកទៅគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំងវិញ។ លោក លី ស៊ានយ៉ាង (Lee Hsien Yang) បានសម្រេចចិត្តចូលរួមជាមួយគណបក្ស Progress Singapore Party ដែលជាបក្សប្រឆាំងមួយដឹកនាំដោយលោក តាន់ ឆេងបក់ (Tan Cheng Bock) តែមិនទាន់ទទួលបានបានអាសនៈនៅក្នុងសភានៅឡើយនៅក្នុងអាណត្តិនេះ។
ពិតការបំបែកផ្លូវនយោបាយនេះ មិនមែនកើតឡើងដោយស្ងៀមៗគ្មានមូលហេតុនោះទេ។ តាមពិតប្អូនប្រុសនាយករដ្ឋមន្ត្រីផុតអាណត្តិ ធ្លាប់ចេញមុខជាសាធារណៈ លាតត្រដាងអំពី ជម្លោះជាមួយបងប្រុស ដែលចង់យកផ្ទះកំណើតរបស់ឪពុកទៅធ្វើជាសារមន្ទីរ ផ្ទុយពីបណ្តាំ ឪពុកដែលចង់ឱ្យវាយផ្ទះនោះចោល ដើម្បីកុំឱ្យមានការលើកទឹកចិត្តយកឈ្មោះលោកទៅបម្រើជាប្រយោជន៍នយោបាយ។ បើតាមរយៈទំព័រហ្វេសប៊ុក និងវីដេអូជាច្រើន ព្រមទាំងបទសម្ភាសន៍ជាមួយសារព័ត៌ មានក្នុងស្រុក កូនប្រុសត្រកូលលី លោក លី ស៊ានយ៉ាង បានចេញមុខរិះគន់ ការរៀបចំបោះឆ្នោតសភាលើកនេះ ដោយអះអាងថា ពលរដ្ឋសិង្ហបុរីត្រូវបង្ខំចិត្តចេញទៅបោះឆ្នោត បើទោះបីពួកគេចង់នៅក្នុងផ្ទះដើម្បីសុវត្ថិភាពក៏ដោយ។ សម្រាប់លោក លី ស៊ានយ៉ាង ដែលងាកទៅគាំទ្រគណបក្សទើបបង្កើតថ្មី បានលើកឡើងថា «គណបក្សកាន់អំណាច ដែលមានឈ្មោះថា People Action’s Party លែងជាគណបក្សរបស់ឪពុករបស់លោកទៀតហើយ»។ គណបក្សនេះ លែងមានផ្លូវ លែងជាសំឡេងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ គិតគូរតែពីប្រយោជន៍អ្នកមាន។ លោកក៏បានអំពាវនាវឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរ។ គណបក្ស People Action’s Party ដែលដឹកនាំប្រទេសសិង្ហបុរីតាំងពីឆ្នាំ១៩៦៥ មក ទទួលបានអាសនៈច្រើនបំផុតក្នុងសភា ពោលគឺទទួលបានចំនួន៨៣ ក្នុងចំណោមអាសនៈ សរុបទាំងអស់៩៣អាសនៈ ឬក៏ស្មើនឹង ៦១,២% នៃសំឡេងឆ្នោតសរុប។ ទោះបីជាយ៉ាងណា ក៏ដោយ លទ្ធផលនេះមានចំនួនតិចជាងជ័យជម្នះនៃបោះឆ្នោតកាលពីឆ្នាំ២០១៥ ដែលកាល ណោះ បក្សកាន់អំណាចចាស់វស្សានេះ ទទួលបានសំឡេងគាំទ្រសឹងតែជិត ៧០%ឯណោះ។ គណបក្ស People Action’s Party ដែលជាបក្សកាន់អំណាចសិង្ហបុរី ទទួលបានសំឡេងភាគច្រើនជាថ្មីម្តងទៀតនៅក្នុងការបោះឆ្នោតសភាកាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី១០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០នេះ។ ទោះបីជាលទ្ធផលបង្ហាញថា បក្សនេះ នៅអាចរក្សាអំណាចបានយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏គេមើលឃើញថា សំឡេងគាំទ្រភាគច្រើនរបស់បក្សចាស់វស្សាមួយនេះបានធ្លាក់ចុះ ខណៈពេលដែលបក្សប្រឆាំង អាចដណ្តើមយកបានសំឡេងគាំទ្រខ្លះមកវិញ។ ទោះបីជាមិនទទួលបានជោគជ័យយ៉ាងណាក្តី ក៏គណបក្សពលករដែលជាបក្សប្រឆាំង សិង្ហបុរី ទទួលបានលទ្ធផលល្អជាងពេលមុនៗ ក្នុងការបោះឆ្នោតសភានាឆ្នាំ២០២០នេះ ដោយកើនសំឡេងគាំទ្រ និងទទួលបានអាសនៈចំនួន ១០។ នេះជាការផ្លាស់ប្តូរមួយយ៉ាងសំខាន់របស់ប្រទេសសិង្ហបុរី ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក លី ស៊ានឡុង ដើម្បីលុបចោលបញ្ហាដែលនៅសេសសល់ ហើយនឹងផ្ដល់អាណត្តិប្រាំឆ្នាំដល់ រដ្ឋាភិបាលថ្មី ដើម្បីផ្ដោតជាសំខាន់ទៅលើកិច្ចការជាតិ និងការសម្រេចចិត្តដ៏លំបាកនានា ដែល នឹងត្រូវដោះស្រាយនាពេលខាងមុខ ដើម្បីស្តាសេដ្ឋកិច្ចជាតិឡើងវិញក្រោយការប៉ះពាល់ដោយ ការរីករាលដាលនៃ Covid-19 ប៉ុន្តែ ការបញ្ចប់មុនអាណត្តិក្នុងកាលៈទេសៈបែបនេះ និងការបែកបាក់នៃគ្រួសារត្រកូលលី បានធ្វើឱ្យម្ចាស់ឆ្នោតមានការស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការជ្រើសរើសមេដឹកនាំចេញពីបក្សកាន់អំណាច ហើយងាកទៅរកបក្សប្រឆាំងដែលមានគោលនយោបាយថ្មី ជាហេតុធ្វើឱ្យបក្សប្រឆាំងមានឱកាសអាចដណ្តើមបាន១០អាសនៈនៅក្នុងសភាអាណត្តិនេះ និងអាចកើនបន្ថែមនៅអាណត្តិបន្តបន្ទាប់ទៀត៕