កាលពីពេលប៉ុន្មានម៉ោងថ្មីៗនេះ មានការភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំងមួយនៅក្នុង ខេត្តបាត់ដំបង បន្ទាប់ពីមានទារកម្នាក់ កើតមកអត់មានលលាដ៏ក្បាល មានតែដំុខ្លៅមើលទៅគួរអោយខ្លាច។
គណនីហ្វេសប៊ុកមួយមានឈ្មោះថា Savoeurth បានយករូប និងវិដេអូមកផូសហើយនិយាយថា៖
"Zika? ទារក ទើបកើតនៅមន្ទីរពេទ្យមួយខេត្តបាត់ដំបង អត់មានលលាដ៏ក្បាល តែមានអ្វីលៀនចេញមកក្រៅមិនធ្លាប់ឃើញ! ឃើញស្ថានភាពចម្លែកគ្រូពេទ្យ និងម្ដាយក្មេង ពិភាក្សារឿងកប់ចោលហើយ ទាំងដង្ហើមនៅមាន!!"
សូមទស្សនាវិដេអូខាងក្រោម!!
ស្វែងយល់ពីជម្ងឺ Zika
<<ជម្ងឺហ្ស៊ីកា>>
<> => ជម្ងឺហ្ស៊ីកា មានដើមកំនើតនៅព្រៃហ្ស៊ីកា ក្នុងទីក្រុង Entebbe ប្រទេស Uganda ទ្វីបអាហ្វ្រិក ដោយមានសត្វស្វាពូជ Rhesus Monkey មួយក្បាលមានក្ដៅខ្លួន ក្នុងឆ្នាំ ១៩៤៧ ហើយត្រូវបានរកឃើញថាមានលើមនុស្សក្នុងឆ្នាំ ១៩៥២។
=> ជម្ងឺហ្ស៊ីកា បង្កដោយវ៉ីរុសហ្ស៊ីកា ភ្នាក់ងារចម្លងគឺ មូសខ្លាញី (Aedes Mosquito) ។
=> មូសខ្លាញី ចេញរកចំនី (ទឹកដមរុក្ខជាតិ ទឹកដមផ្លែឈើ និង ឈាម) នៅពេលព្រះអាទិត្យមានពន្លឺ ជាពិសេសពេលព្រលឹមព្រឿងៗ និង ពេលព្រលប់ថ្ងៃរាបលិច។
=> មូសខ្លា មានក្នុងប្រទេសច្រើនជាង ១៣០ប្រទេស លើពិភពលោក។
=> ក្រៅពីមូសខ្លា ជម្ងឺហ្ស៊ីកា អាចឆ្លងពីមនុស្ស ទៅមនុស្ស តាមរយៈការរួមភេទ។
=> វ៉ីរុសហ្ស៊ីកា មានវត្តមានក្នុង ឈាម ទឹកមាត់ ទឹកដោះ ទឹកកាម ទឹកខួរឆ្អឹងខ្នង និង សារធាតុរាវផ្សេងទៀតក្នុងខ្លួនអ្នកជម្ងឺ។
=> ស្រ្ដីមានផ្ទៃពោះ អាចចម្លងវ៉ីរុសហ្ស៊ីកា ទៅ ទារកក្នុងផ្ទៃ ជាហេតុធ្វើអោយកូនក្នុងផ្ទៃមានភាពខុសប្រក្រតីពីកំនើត ដូចជា ខួរក្បាលតូច (កូនកើតមកមានក្បាលតូច) និង ភាពមិនប្រក្រតីផ្នែកខួរក្បាលផ្សេងៗទៀត។
=> ចំពោះមនុស្សធំ វ៉ីរុសហ្ស៊ីកា អាចបណ្ដាលអោយខូចប្រព័ន្ធប្រសាទរាងកាយ ដែលអាចអោយពិការ និង ស្លាប់ (Guillain-Barré Syndrome) ។
=> ជម្ងឺនេះបានសាយភាយចេញពីទ្វីបអាហ្វ្រិក ទៅកាន់ទ្វីបដទៃទៀត ដូចជា អាមេរិច អាស៊ី និង តំបន់ប៉ាស៊ីភិច។ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ មានប្រទេសចំនួន ៦២ លើពិភពលោក មានការលេចឡើងនូវជម្ងឺហ្ស៊ីកា។
=> ក្រោយពេលឆ្លងវ៉ីរុសហ្ស៊ីកា អ្នកជម្ងឺអាចនឹងមានរោគសញ្ញាក្នុងចន្លោះ ៣ ទៅ ១២ថ្ងៃ។
=> រោគសញ្ញាមានដូចជា៖ . ក្ដៅខ្លួនតិចតួច . ឡើងកន្ទួលលើស្បែក . រលាកភ្នាសភ្នែក (ភ្នែកក្រហម) . ឈឺសាច់ដុំ និង សន្លាក់ . អស់កំលាំង និង ឈឺក្បាល។
=> រោគសញ្ញាទាំងនេះ នឹងបាត់ទៅវិញ ក្នុងចន្លោះពី ២ ទៅ ៧ថ្ងៃ។
=> ប្រមាណជាង ៨០% នៃអ្នកឆ្លងវ៉ីរុសហ្ស៊ីកា មិនបានដឹងថាខ្លួនឆ្លងជម្ងឺនេះទេ ដោយសារតែជម្ងឺនេះមានសភាពស្រាល និង ជាទៅវិញដោយខ្លួនឯង ដោយត្រូវសម្រាកអោយគ្រប់គ្រាន់ ផឹកទឹកអោយបានច្រើន និង អាចប្រើថ្នាំ Paracetamol ដើម្បីបំបាត់ការឈឺចាប់។
=> មិនត្រូវប្រើថ្នាំបំបាត់ការឈឺចាប់ពពួក NSAIDs ឬ Steroid និង ថ្នាំផ្សះឡើយ ព្រោះអាចបណ្ដាលអោយជម្ងឺធ្ងន់ធ្ងរ។
=> គេអាចដឹងថាអ្នកជម្ងឺឆ្លងវ៉ីរុសហ្ស៊ីកា តាមរយៈការពិនិត្យឈាម និង ទឹកនោម។
=> ស្រ្ដីមានផ្ទៃពោះដែលបានទៅកាន់តំបន់ដែលមានការរាតត្បាតជម្ងឺហ្ស៊ីកា គួរពិនិត្យអេកូ ដើម្បីវាស់ទំហំក្បាលរបស់ទារកក្នុងផ្ទៃ និង រកមើលកំនកកំបោរក្នុងខួរក្បាលកូន ប្រសិនបើឃើញមានភាពមិនប្រក្រតី ត្រូវជួបជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិតជំនាញជាបន្ទាន់។
=> បច្ចុប្បន្ន មិនទាន់មានវ៉ាក់សាំងការពារជម្ងឺនេះនៅឡើយទេ។
=> យើងត្រូវការពារខ្លួនដោយ៖ . កម្ចាត់ជម្រកមូសពងជុំវិញកន្លែងរស់នៅ . បាញ់ថ្នាំសម្លាប់មូស . គេងក្នុងមុងការពារ . ស្លៀកសម្លៀកបំពាក់ជិតៗ . ប្រើស្រោមអនាម័យក្នុងពេលរួមភេទ . ដាក់ថ្នាំអាល់ប៊ែតក្នុងពាងទឹក អាងទឹក លូទឹក ។ល។
=> ចំពោះអ្នកដែលសង្ស័យថាខ្លួនមានជម្ងឺនេះ ឬ អ្នកដែលបានពិនិត្យបញ្ជាក់ថាមានជម្ងឺនេះ ត្រូវគេងក្នុងមុងរយៈពេល ៧ថ្ងៃ ដើម្បីការពារកុំអោយមានមូសខ្លាញីខាំ ដែលអាចចម្លងវ៉ីរុសហ្ស៊ីកាទៅអ្នកដទៃ។ សុខភាពល្អ ជាកំណប់ទ្រព្យ ដ៏ប្រសើរលើសលប់!! (ប្រែសម្រួលពី WHO, CDC, Medscape)
